Ayasofya Toplumların Ortak Hafızasıdır

KAMUOYUNA: AYASOFYA TOPLUMLARIN ORTAK HAFIZASIDIR.

Ayasofya Müzesi’nin Danıştay’ın 2020/2595 numaralı kararı ile müze statüsünden çıkarılmasını ve 2729 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yönetiminin Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan alınarak Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredilmesini müzecilik mesleği adına endişeyle karşılıyor, kadim kültürlerin beşiği olan yurdumuzda müzelerin kapatılmasını değil, kültürümüzü bu coğrafyanın insanına ve dünyaya anlatacak yeni müzelerin açılmasını diliyoruz.

Ülkemizin de taraf olduğu uluslararası kurumların kararları, mesleğimizin bu çerçevedeki duruşunu belirlemektedir. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), 2015 yılında “Müze ve Koleksiyonların Çeşitlilikleri ve Toplumdaki Görevlerinin Korunması ve Geliştirilmesine İlişkin Tavsiye Kararı” ile müzelerin yerel topluluklar içinde sosyal uyumu güçlendiren potansiyelinin kullanılmasını desteklemeyi amaçlamıştır.

Uluslararası Müzeler Konseyi (ICOM) tarafından 2017 yılında yayınlanan Müzecilik İçin Mesleki Etik Kodlar’ın 1. ve 6. bölümlerinde, hizmet verilen topluluklara saygı gösterilmesinin önemi vurgulanmıştır.

1. Maddede; toplulukların kültürel kalıtlarının ve kutsal öneme sahip objelerinin o toplulukların inançları dikkate alınarak ve insanlık onuruna dair bütün halkların ortak hislerine karşı büyük bir ölçülülük ve saygı ile sergilenmesi gerektiği ilkesi oluşturulmuştur.

6. Maddede; topluluklara ait koleksiyonların müzelerde sergilenmesinin insan onuruna, gelenek ve kültürlere saygıyı gerektirdiği ifade edilmiş ve bu tür koleksiyonların, toplum, kültür, dil ve inançlar açısından çoğulcu anlatımı savunmak, insanların esenliğini, toplumsal gelişimi, hoşgörüyü̈ ve saygıyı teşvik etmek için korunması ve sergilenmesi gerektiği bildirilmiştir.

Müze vasfı, Ayasofya’nın zaman içinde kazandığı çok katmanlılık özelliğinin algılanmasını güçlendirmektedir. Farklı kültürleri buluşturan ve bir Dünya mirası olarak kabul ettiğimiz Ayasofya’nın müze işlevinin korunması, topluluklar üstü evrensel değerinin korunması anlamına gelmektedir. Ayasofya Müzesi, İstanbul’un en çok ziyaret edilen müzesidir. Bu bakımdan da müze işleviyle ekonomik anlamda da katma değer oluşturmaktadır. Görevli meslektaşlarımız Türkiye’yi tüm dünyaya karşı temsil eden bu anıt müzenin en iyi şekilde korunması ve sergilenmesi için yıllardır çalışmaktadır.

Toplumumuza tekrar şunları anımsatmalıyız: Müze kapsayıcıdır, dışlamaz. Evrenseldir, herkese seslenir. Eşitlikçidir, tüm insanlığı ırk, dil, din gözetmeden kapılarından içeri davet eder. Koruyucudur, her bir öğesini aynı özenle saklar. Hikaye edicidir, yapıların, eşyaların öyküsünü nesilden nesle aktarır. Araştırmacıdır, bilgi üretir, geçmişten kazıya çıkara evrensel kültüre dair bildiklerimizi artırır. Kültürel mirasın, ki bu mirasın içinde toplumun kutsalları da yer alır, tarafsız koruyucularıdır ve bu görevi toplum adına, toplum için yapar. Topluma rağmen değil, onunla birlikte, onun desteğiyle bu görevleri üstlenir. Tarihimizi ve kültürümüzü korumak ve yaşatmak istiyorsak müzelerimizi de korumak, yaşatmak ve çoğaltmak zorundayız.

Kamuoyunun dikkatine saygıyla sunarız.

Müzecilik Meslek Kuruluşu Derneği